Google Maps i kamerki kontra zakaz fotografowania
Sejm postanowił "ulepszyć" przepisy, które były szeroko krytykowane przez obywateli. Ich zdaniem, wprowadzone w kwietniu b.r. zapisy były enigmatyczne – mówiły szeroko o aż 25 tys. "obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa”.
Przypomnijmy, że rozporządzenie ministra MON dotyczyło zakazu fotografowania obrazów, obiektów, osób oraz ruchomości zawartych w art. 616a ust.1 Ustawy o obronie ojczyzny z 11 marca 2022 roku. Aby obiekt mógł być specjalnie oznakowany, należało złożyć wniosek, który miał następnie rozpatrzyć resort. Przepisy ściśle określały również wygląd znaku. Złamanie zakazu groziło karą grzywny lub nawet aresztem. Wątpliwości budziło egzekwowanie prawa w codziennym życiu oraz jego konstytucyjność.
- Dziwne ze nikt nie wspomina że ta ustawa jest nie zgodna z konstytucją na która to tak dumnie powoływała się obecna władza... - skomentował jeden z naszych Czytelników.
W kwietniu 2025 roku "Stop Cham Warszawa" (oddolna inicjatywa sprzeciwiająca się zastawianiu chodników przez samochody ze stolicy) opublikowała w mediach społecznościowych krytykę w stronę przepisów. Jeden z działaczy sfotografował port w Gdyni (uznawany za infrastrukturę krytyczną) z mola w gdańskim Brzeźnie. Turysta spisał oświadczenie o popełnieniu wykroczenia, które "Stop Cham Warszawa" przesłało policji. Miała być to akcja "ośmieszająca" przepisy. Do odpowiedzialności mógłby wtedy teoretycznie zostać pociągnięty każdy turysta, który nieświadomie sfotografuje obiekt. Przepisy nie brały bowiem pod uwagę okoliczności wykonania zdjęcia.
Pojawiały się również głosy, że wprowadzone przepisy mogą dać pole do nadużycia prywatności obywateli, np. poprzez sprawdzenie telefonu przez policjanta. Wielu uznawało nowelizację ustawy za kuriozalną, ponieważ chronione prawnie obiekty były widoczne w Google Maps oraz nagrywane przypadkowo przez kamerki samochodowe podczas jazdy. Do tego, zasady dotyczące wydawania zezwolenia fotografowania obiektów, były nieczytelne.
W Olsztynie specjalne oznakowania pojawiły się m.in. na terenie 9. Olsztyńskiego Batalion Dowodzenia i 22. Wojskowego Oddziału Gospodarczego przy Armii Krajowej (ul. Saperska 1).
***
***
Nowe przepisy już obowiązują. Co się zmieniło od 12 sierpnia?
Teraz, zakaz, do którego wprowadzono poprawki będzie dotyczył fotografowania wybranych ustawowo obiektów, pracujących w ich ramach osób oraz ruchomości. Przepisy obejmą jedynie obiekty, które faktycznie są zajmowane przez wojsko albo służby specjalne:
- Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
- Agencję Wywiadu,
- Służby Kontrwywiadu Wojskowego,
- Służby Wywiadu Wojskowego,
- Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
- Straż Graniczną,
- Służby Ochrony Państwa,
- Państwową Straż Pożarną,
- Służbę Więzienną,
- Straż Marszałkowską,
- Krajową Administrację Skarbową,
- jednostki organizacyjne podległe ministrowi obrony narodowej i nadzorowane przez niego, niewchodzące w skład Sił Zbrojnych,
- organy władzy i administracji rządowej, instytucje państwowe, organy samorządu terytorialnego oraz inne jednostki organizacyjne
Obejmuje je art.11 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu. Zakaz obowiązuje, jeśli zostały one oznaczone specjalnym znakiem graficznym. O zastosowaniu znaku oraz zezwoleniu na fotografowanie obiektu decyduje dowódca jednostki lub szef danej służby. Jest wydawane na wniosek przekazany w formie papierowej lub elektronicznej, opatrzony podpisem elektronicznym, osobistym albo zaufanym. Jego wydanie nastąpi w ciągu 7 dni.
Co ważne, zmiany w rozporządzeniu znoszą zakaz fotografowania, jeśli obiekt jest tylko elementem całości, np. fotografii krajobrazu czy jest uwieczniony na zdjęciu podczas imprezy publicznej lub nagrany przez monitoring. Znikną także ograniczenia m.in. w fotografowaniu przedstawicieli delegacji zagranicznych i przeprowadzaniu konferencji lub nagrywania wywiadów na terenie obiektu, a także przeprowadzanych procesów inwestycyjnych, prac remontowych, działań inspekcyjnych, audytowych i kontrolnych lub działań marketingowych realizowanych na ich terenie. Ustawa bierze pod uwagę również streamowanie objętych przepisami podmiotów.
Zniesiono również areszt dla tych, którzy złamią przepisy. Za fotografowanie specjalnie oznakowanych obiektów grozi kara grzywny (w wysokości od 5 do 20 tys. zł).
Poprawki do nowelizacji zgłosiła Komisja Obrony Narodowej. W pracach wzięła udział m.in. posłanka z ramienia Polskiego Stronnictwa Ludowego i reprezentantka Komisji Obrony Narodowej, Urszula Pasławska.
- Poprawka wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społecznym. Jest to zmiana racjonalizująca, która nie wywołała jakichkolwiek kontrowersji i podczas posiedzenia komisji nikt nie miał wątpliwości, że te przepisy trzeba zliberalizować. Takie jest oczekiwanie społeczne, jak również konieczność dostosowania się do zmieniających się metod i technik nagrywania. W każdym razie po zmianie przepisów zakaz fotografowania będzie dotyczył tylko miejsc faktycznie zajętych przez wojsko – uzasadniała Pasławska.
Zmieniona Ustawa o obronie Ojczyzny obowiązuje od 12 sierpnia b.r. W związku z tym, oznakowanie obiektów, których przepisy już nie dotyczą (np. dworców czy portów) powinno być sukcesywnie zdejmowane, a zakaz fotografowania na ich obszarze przestanie obowiązywać.
Komentarze (3)
Dodaj swój komentarz