E-recepta, czy lekarz wypisze leki przy konsultacji online

Czym dokładnie jest e-recepta?

E-recepta to elektroniczna wersja tradycyjnej recepty papierowej. Obowiązkowa w Polsce od stycznia 2020 roku, z powodzeniem zastąpiła poprzednią formę wypisywania leków. Każda e-recepta to unikalny dokument zapisany w systemie informatycznym Ministerstwa Zdrowia. Pacjent otrzymuje czterocyfrowy kod (najczęściej przez SMS lub e-mail), który wystarczy podać w aptece razem z numerem PESEL, aby zrealizować receptę.

To rozwiązanie znacząco ułatwia życie – nie trzeba już pilnować kartek, obawiać się zgubienia dokumentu czy nieczytelnego pisma lekarza. E-recepta daje też dużą elastyczność w kupowaniu leków – nie trzeba realizować jej w całości w jednym momencie.

Czy lekarz podczas konsultacji online może wystawić e-receptę?

Tak – lekarz udzielający porady online ma prawo wystawić e-receptę, o ile ma wystarczające podstawy medyczne. Konsultacja online nie różni się pod względem formalnym od wizyty stacjonarnej – lekarz ocenia stan zdrowia pacjenta, przeprowadza wywiad, analizuje zgłaszane objawy, a następnie podejmuje decyzję o leczeniu. W zależności od przypadku, może również poprosić o dodatkowe informacje, takie jak dokumentacja medyczna, wyniki badań czy zdjęcia.

Najczęściej e-recepty wystawiane są w przypadku kontynuacji leczenia (np. chorób przewlekłych), przy dobrze znanych objawach (np. zakażenia dróg moczowych, infekcje górnych dróg oddechowych) lub w celach profilaktycznych (np. antykoncepcja). Niektóre platformy, takie jak Dimedic, oferują szybki i bezpieczny sposób uzyskania recepty online – po wcześniejszej ocenie medycznej przeprowadzonej przez lekarza.

Jakie leki można uzyskać przez internet?

Podczas konsultacji online lekarz może przepisać wiele leków – zarówno jednorazowo, jak i w ramach dłuższego leczenia. Najczęściej należą do nich:

• leki na nadciśnienie, leki na cukrzycę, astmę i inne choroby przewlekłe,
   

• środki przeciwbólowe i przeciwzapalne,
   

• antybiotyki (w określonych przypadkach),
   

• leki przeciwhistaminowe i przeciwalergiczne,
   

• preparaty dermatologiczne,
   

• leki stosowane w leczeniu infekcji intymnych,
   

• środki uspokajające (przy wcześniejszej dokumentacji medycznej).

Zawsze jednak decyzja o przepisaniu leku zależy od lekarza i jego oceny medycznej. Nawet jeśli pacjent opisze objawy zgodne z konkretną jednostką chorobową, lekarz może odmówić wypisania recepty, jeśli uzna, że potrzebne jest badanie fizykalne lub dalsza diagnostyka.

Kiedy lekarz nie może wypisać recepty online?

Pomimo dużych możliwości, są sytuacje, w których konsultacja zdalna nie wystarcza. Lekarz online nie wypisze recepty, jeśli:

• nie jest w stanie zweryfikować stanu zdrowia pacjenta,
   

• objawy są niespecyficzne lub wymagają badania fizykalnego,
   

• chodzi o leki psychotropowe bez dokumentacji leczenia psychiatrycznego,
   

• pacjent zgłasza objawy mogące świadczyć o ostrym stanie zdrowotnym (np. silny ból w klatce piersiowej, duszność),
   

• potrzebne są środki odurzające lub leki narkotyczne (np. silne opioidy),
   

• pacjent żąda konkretnego leku bez wskazań medycznych.

W takich przypadkach lekarz może zalecić wizytę stacjonarną lub skierowanie do specjalisty.

Jak wygląda proces uzyskania e-recepty online?

Konsultacja z lekarzem przez Internet zwykle przebiega w kilku etapach:

1. Rejestracja i wypełnienie formularza – pacjent podaje dane osobowe i opisuje objawy lub prośbę o kontynuację leczenia.
    

2. Konsultacja lekarska – może mieć formę formularza, czatu, rozmowy telefonicznej lub wideorozmowy.
    

3. Ocena stanu zdrowia – lekarz analizuje zgłoszone dolegliwości, historię leczenia, ewentualne przeciwwskazania.
    

4. Decyzja medyczna – jeśli nie ma przeciwwskazań, lekarz wystawia e-receptę.
    

5. Otrzymanie kodu – pacjent dostaje wiadomość SMS lub e-mail z czterocyfrowym kodem e-recepty.

Czas realizacji usługi zależy od platformy – na niektórych uzyskanie recepty trwa kilkanaście minut, inne oferują odpowiedź w ciągu kilku godzin.

Jak długo ważna jest e-recepta?

Zazwyczaj e-recepta ważna jest 30 dni kalendarzowych od daty jej wystawienia, niezależnie od liczby dni w miesiącu. Oznacza to, że pacjent ma dokładnie 30 dni na rozpoczęcie realizacji – nawet jeśli przepisano więcej niż jedno opakowanie danego leku.

Są jednak wyjątki:

• Antybiotyki – 7 dni od wystawienia,

• Leki immunosupresyjne – 120 dni,

• Recepty roczne – 365 dni, ale realizację trzeba rozpocząć w ciągu 30 dni od jej wystawienia.

W przypadku recept rocznych, jeśli pacjent nie wykupi przynajmniej jednej pozycji w ciągu 30 dni, pozostała część przepada. To istotne ograniczenie, o którym wiele osób zapomina.

Czy można realizować e-receptę w różnych aptekach?

Tak, ale trzeba znać istotne zasady. Jeżeli e-recepta zawiera kilka różnych pozycji, np. różne leki, to każdą z nich można wykupić w innej aptece. Można też zrealizować tylko część recepty – np. dwa opakowania zamiast pięciu.

Jeśli jednak chodzi o kolejne opakowania tego samego leku, to po rozpoczęciu realizacji tej pozycji w jednej aptece, trzeba kontynuować jej wykup w tym samym punkcie. Wynika to z systemu informatycznego, który przypisuje daną realizację do konkretnej apteki. Nie oznacza to, że wszystkie leki trzeba wykupić od razu – można to rozłożyć w czasie, ale już nie w lokalizacji.

Teleporada z receptą – dla kogo to dobre rozwiązanie?

E-recepta wystawiona online to bardzo praktyczna forma wsparcia dla:

• osób z chorobami przewlekłymi, które regularnie potrzebują recepty,
   

• pacjentów, którzy nie mają dostępu do lekarza rodzinnego w najbliższym czasie,
   

• osób podróżujących, przebywających za granicą lub w pracy,
   

• osób potrzebujących pilnej recepty na znany lek (np. na zapalenie pęcherza),
   

• kobiet stosujących antykoncepcję, które chcą kontynuować terapię.

Warto jednak pamiętać, że e-recepta online nie zastąpi pełnej diagnostyki w przypadku skomplikowanych lub ostrych problemów zdrowotnych.