![Dlaczego plakat spektaklu „Wszyscy jesteśmy Belén” w Teatrze Jaracza w Olsztynie obraża część katolików? [AKTUALIZACJA]](https://static.olsztyn.com.pl/static/articles_photos/45/45428/6176954a8adcedd6df9b334b1ef51394_720.jpg)
„Wszyscy jesteśmy Belén” to dzieło argentyńskiej pisarki, które w Polsce ukazało się w 2021 roku. Jest to reportaż o tytułowej Belén, która w 2014 roku została aresztowana, a następnie skazana za samoistne poronienie. „Wszyscy jesteśmy Belén” opowiada o procesie zmiany prawa aborcyjnego w Argentynie oraz tamtejszych środowiskach feministycznych.
- To teatr, który stawia pytania o granice wolności, o prawo do głosu i o wspólnotę
– możemy przeczytać na stronie internetowej teatru.
Chociaż książka i spektakl dotyczą Argentyny, zawarty w nich wątek feministyczny sprawia, że temat staje się uniwersalny.
- Spektakl dotyczy wolności i decydowania o swoim ciele. To jest to, co próbujemy wywalczyć u nas w Polsce – powiedziała w jednym z materiałów promocyjnych aktorka, Agnieszka Giza-Gradowska.
Sztuka porusza kontrowersyjną tematykę, natomiast największe "zamieszanie" wywołał plakat promujący spektakl "Wszyscy jesteśmy Belén". Przedstawia postać, która jest odniesieniem do wizerunku Matki Boskiej Jasnogórskiej – ikonicznego, cudownego obrazu, który znajduje się w sanktuarium maryjnym w Częstochowie. Na plakacie twarz Jezusa jest wyrwana.
- Obrazoburcza grafika urągająca świętemu wizerunkowi Matki Bożej Pani Jasnogórskiej stała się motywem przewodnim spektaklu Katarzyny Minkowskiej pt. "Wszyscy jesteśmy Belén". Kierujące teatrem gremium zadecydowało, że kpić z katolicyzmu i polskich świętości można i nie jest to w żadnym wypadku obrażanie katolików w Polsce
- skomentowała sytuację na Facebooku olsztyńska sekcja Bractwa Przedmurza (formacji katolickiej dla mężczyzn w duchu tradycji katolickiej).
Przedstawiciele Braci Przedmurza zwrócili się także do reprezentantów teatru Jaracza na mediach społecznościowych jednostki kulturalnej.
- Przeproście za obrazoburczy plakat tego mdłego spektaklu, obrażający Matkę Bożą Panią Jasnogórską. Dyrekcja teatru do dymisji!
- nawoływali w komentarzu.
Podobne opinie można znaleźć na mediach społecznościowych olsztyńskiego teatru ze strony innych internautów ("Żenująca grafika, obrażająca osoby wierzące"). Wykorzystaniu wizerunku Matki Boskiej Jasnogórskiej sprzeciwiła się także Archidiecezja Warmińska. Rzecznik, ks. Marcin Sawicki wydał w tej sprawie oświadczenie.
- W związku ze spektaklem pt. „Wszyscy jesteśmy Beleń”, który ma zostać wystawiony na deskach Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie, wielu katolików naszej Archidiecezji zwróciło się do nas z wyrazami sprzeciwu i niepokoju. W ich opinii towarzysząca wydarzeniu grafika stanowi poważne naruszenie czci należnej Najświętszej Maryi Pannie Częstochowskiej i jest odebrane jako działanie obrazoburcze. Archidiecezja Warmińska zdecydowanie przyłącza się do tego sprzeciwu. Jednocześnie apeluje do organizatorów życia kulturalnego, aby w swoich działaniach uwzględniali wrażliwość religijną mieszkańców naszego regionu
- głosi treść komunikatu.
Teatr Jaracza w Olsztynie odniósł się do krytyki na swoim Facebooku.
- Rozumiemy, że grafika może budzić różne skojarzenia i emocje. Jej celem nie jest jednak obrażanie osób wierzących, lecz przedstawienie tematyki spektaklu w sposób symboliczny i artystyczny. Szanujemy różnorodność odbiorów i liczymy, że sama sztuka pozwoli lepiej zrozumieć kontekst zastosowanych środków wyrazu
- odpowiedziała jednostka.
Tytuł – "Wszyscy jesteśmy Belén" – dla odbiorców polskiej popkultury może się kojarzyć z filmem Marka Koterskiego z 2006 roku, "Wszyscy jesteśmy Chrystusami". Jego plakat przedstawia aktora, Marka Kondrata w koronie cierniowej. Tytuł, jak i grafika odwołuje się do powiedzenia "każdy dźwiga swój krzyż" (w tym przypadku brzemieniem był nałóg alkoholowy). Z kolei wizerunek Matki Boskiej Jasnogórskiej ma się odnosić do Matki Polki jako symbolu kobiecości, poświęcenia i macierzyństwa. "Wszyscy jesteśmy Belén" sugeruje, że każda kobieta mogłaby się utożsamić z główną bohaterką opowieści.
Co ciekawe, w internetowej dyskusji pojawiły się także nieco bardziej wyważone głosy ("Osoby wierzące mają niejednolitą wrażliwość, gust i odbiór takich grafik. Nie mów za wszystkich").
Warto także dodać, że dyrektor Teatru Jaracza w Olsztynie, Paweł Dobrowolski jest osobą wierzącą, a także dyrektorem festiwalu Nowe Epifanie – wielkopostnego, interdyscyplinarnego wydarzenia, organizowanego przez Centrum Myśli Jana Pawła II. W podcaście pt. "Pomiędzy" - traktującego o wierze - powiedział, że teatr i religia są jego "wielkimi fascynacjami życiowymi".
Z kolei w rozmowie z naszą redakcją Paweł Dobrowolski stwierdził: - Temat religii często wkracza w przestrzeń sztuki.
Jak dodał, zespół teatru stara się zachować neutralność światopoglądową.
***
***
Plakat spektaklu "Wszyscy jesteśmy Belén" niektórzy okrzyknęli "antypolskim" i "antyreligijnym". Podobny "skandal" dotyczył obrazu, który znalazł się na wystawie w Galerii Dobro, prowadzonej przez Miejski Ośrodek Kultury w Olsztynie w 2018 roku. Na jednym z dzieł widniał orzeł z fallusem. Na kolejnym była przedstawiona kobieta schodząca z krzyża, która miała przebity bok. Sytuacja oburzyła m.in. przedstawicieli Prawa i Sprawiedliwości, a sprawa trafiła do prokuratury. Śledztwo umorzono.
W obydwu przypadkach pojawiał się wątek jednostki, która podlega miastu czy samorządowi województwa.
- Jakim prawem ta publiczna jednostka kultury za pieniądze polskich podatników-katolików serwuje nam implementowanie niechęci do katolicyzmu?
- pytali przedstawiciele olsztyńskiego Bractwa Przedmurza w poście w ramach Facebooka.
Dofinansowanie spektaklu pochodzi ze środków samorządu województwa warmińsko-mazurskiego, któremu podlega teatr, a także z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
"Wszyscy jesteśmy Belén" wyreżyserowała Katarzyna Minkowska, a w spektaklu wystąpią m.in. Marzena Bergmann czy Maciej Cymorek. Premiera nastąpi już 28 listopada (piątek).
Aktualizacja, czwartek 27 listopada, godzina 10:55
Oświadczenie ws. spektaklu "Wszyscy jesteśmy Belen" w teatrze Jaracza wydali politycy Prawa i Sprawiedliwości z regionu. Jego treść publikujemy w całości poniżej.
Jako radni Powiatu Olsztyńskiego, Rady Miasta Olsztyna, Sejmiku Województwa WarmińskoMazurskiego, Posłowie na Sejm RP oraz mieszkańcy Warmii i Mazur, a przede wszystkim jako osoby głęboko wierzące, wyrażamy stanowczy sprzeciw wobec grafiki promującej spektakl „Wszyscy jesteśmy Belén”, przygotowanej przez Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie.
W naszej ocenie oraz w opinii wielu obywateli — grafika ta godzi w uczucia religijne Chrześcijan, wykorzystując w sposób prześmiewczy i poniżający wizerunek inspirowany Obrazem Jasnogórskim przedstawiającym Najświętszą Maryję Pannę z Dzieciątkiem Jezus. Obraz ten jest dla Polaków nie tylko symbolem kultu religijnego, ale również częścią naszych dziejów i tożsamości narodowej.
Tego rodzaju działania: naruszają powagę symboli religijnych, ranią ludzi wierzących, prowadzą do niepotrzebnych napięć społecznych oraz nie mieszczą się w granicach misji instytucji finansowanych ze środków publicznych. Nie ma i nie będzie naszej zgody na obrażanie świętości Polaków, tym bardziej za publiczne pieniądze.
W związku z tym oczekujemy:
• natychmiastowego usunięcia grafiki z przestrzeni publicznej,
• wyciągnięcia konsekwencji wobec osób odpowiedzialnych za jej publikację,
• przeprowadzenia kontroli zgodności działań instytucji z zasadami kultury publicznej i poszanowania wartości wspólnoty lokalnej,
• przedstawienia opinii publicznej stanowiska Zarządu Województwa oraz Ministerstwa Kultury w tej sprawie.
Teatr publiczny zobowiązany jest do działania w sposób, który:
• nie dyskryminuje żadnej grupy religijnej ani światopoglądowej, • nie godzi w prawa i wolności obywatelskie,
• szanuje uczucia religijne gwarantowane Konstytucją RP i Kodeksem Karnym.
Art. 196 Kodeksu Karnego jasno stwierdza, że kto obraża uczucia religijne innych osób, znieważając przedmiot czci religijnej lub miejsce przeznaczone do obrzędów religijnych — podlega karze. Dlatego apelujemy do organów nadzorczych — jako tych, którzy odpowiadają za instytucje kultury publicznej — o podjęcie działań przywracających szacunek dla wartości, które od wieków budują wspólnotę naszej Ojczyzny.
Z wyrazami szacunku
Krzysztof Kamiński – Radny Rady Powiatu Olsztyńskiego
Paweł Warot - Radny Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego
Edyta Markowicz - Radna Rady Miasta Olsztyna
Bożenna Ulewicz - Radna Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego
Piotr Soćko - Radny Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego
Krzysztof Guzek - Radny Rady Miasta Olsztyna
Elżbieta Michalska – Radna Rady Powiatu Olsztyńskiego
Iwona Arent – Poseł na Sejm RP
Artur Chojecki – Poseł na Sejm RP
Komentarze (13)
Dodaj swój komentarz