Dziś jest: 18.02.2025
Imieniny: Flawiana, Konstancji
Data dodania: 2025-01-01 16:02

Mateusz Sikorski

Coś się kończy, coś zaczyna. Geneza hucznych obchodów Sylwestra

Coś się kończy, coś zaczyna. Geneza hucznych obchodów Sylwestra
Zdjęcie ilustracyjne
Fot. Pixabay

Jednym z pierwszych świąt obchodzonych hucznie przez ludzkość jest Nowy Rok. Choć geneza zabaw sięga czasów starożytnego Babilonu, oczekiwanie na północ rozpoczynającą kolejny rok jest o wiele bardziej współczesnym wynalazkiem. Dlaczego tak hucznie obchodzimy przełom lat i jaki związek ma z tym papież Sylwester?

reklama

Najstarsze informacje dotyczące noworocznych uroczystości sięgają prawie 4 tysiące lat wstecz - do czasów starożytnej Mezopotamii. Dla Babilończyków dniem rozpoczynającym rok było przesilenie wiosenne. Rozpoczynało ono trwające 11 dni święto Akitu. Początkowo związane było ze zbiorem plonów (co robiło się na wiosnę). Z czasem nabrało jednak wymiaru religijnego - świętowano wówczas zwycięstwo boga-opiekuna miasta Marduka nad "starszą" boginią Tiamat - z której poległego ciała zwycięskie bóstwo miało stworzyć Ziemię.

Równonoc wiosenna była datą rozpoczęcia nowego roku także dla wczesnych Rzymian. To właśnie od tego dnia rozpoczynał się 10-miesięczny kalendarz, według podań stworzony przez założyciela miasta, Romulusa. Późniejszy król dodał do niego dwa miesiące - styczeń (Januarius) i luty (Februarius).

W ciągu lat kalendarz ten "rozszedł się" z wydarzeniami astronomicznymi. Z tego powodu Juliusz Cezar w 46 roku przed naszą erą, w porozumieniu z astronomami i matematykami opracował kalendarz, na którym przez wiele lat opierała się cała zachodnioeuropejska cywilizacja. Kalendarz juliański rozpoczynał się od 1 stycznia - miesiąc ten został "pierwszym" na cześć swojego patrona Janusa, będącego bogiem początków. Rzymianie świętowali początek nowego roku wymieniając się prezentami, przyozdabiając domy laurowymi gałązkami i uczestnicząc w zabawach. 

W średniowieczu chrześcijańscy przywódcy często "zastępowali" pogański Nowy Rok świętami o większej wartości religijnej - jak dzień Bożego Narodzenia (25 grudnia) czy Zwiastowania Pańskiego (25 marca). Dopiero papież Grzegorz XIII przywrócił stały dzień rozpoczęcia roku, reformując nieaktualny wówczas kalendarz juliański. 

Wigilia Nowego Roku jest w Polsce popularnie zwana "Sylwestrem". Jest to związane z wspomnieniem w kościele katolickim św. Sylwestra I, papieża sprawującego posługę w latach 314-335. Postać ta ma wiele zasług dla historii kościoła, jak i całej Europy. To za jego czasów powstało wiele znanych obiektów sakralnych, takich jak Bazylika św. Jana na Lateranie, Bazylika św. Krzyża w Jerozolimie czy dawna Bazylika św. Piotra, zburzona na początku XVI wieku z powodu wielu uszkodzeń. Za pomocą swoich wysłanników brał udział w Soborze w Nicei, na którym ustalono m.in. kanon Biblii. Według legend miał także m.in. pokonać smoka i zamknąć go w podziemiach Lateranu. Wspomnienie tego świętego przypada na dzień jego śmierci - 31 grudnia. 

W kulturze popularnej z Sylwestrem kojarzony jest także inny papież - Sylwester II, obejmujący stanowisko w latach 999-1003. W oczach współczesnych sobie ludzi pochodzący z Francji duchowny był zupełnym przeciwieństwem swojego świętego imiennika. Zarzucano mu zadatki z piekielnymi mocami. Według legendy miał wygrać urząd papieża grając w kości z diabłem. Kontrowersje wzbudzała także jego rozległa wiedza matematyczna. Potrafił posługiwać się abakusem, rozpowszechnił w Europie cyfry arabskie oraz system dziesiętny. 

Według podań, ludzie uważali że pontyfikat Sylwestra II oznaczać ma koniec świata. Wiązało się to z proroctwem Sybilli, przewidującym koniec świata na 1000 rok. Wiązało się to z uwięzioną rzekomo pod Lateranem bestią, która ostatniego dnia roku 999 miała uwolnić się i zacząć siać spustoszenie. Do niczego takiego jednak nie doszło, a ludzie widząc, że niepotrzebnie obawiali się ostatniego dnia roku zaczęli świętować to, że przeżyli. 

Historia ta, choć interesująca, ma niewielki związek z prawdą. Legenda została upowszechniona przez kronikarza Raula Glabera. Pierwotnie historia dotyczyła klęsk żywiołowych, jakie nawiedziły Francję w 1033 roku. Zanotował, że to wówczas ludzie obawiali się dopełnienia proroctw z Apokalipsy św. Jana. Historię tę źle przepisał kronikarz Sigebert, a jego wersja została następnie powtórzona przez Julesa Micheleta w jego wydanej pod koniec XIX wieku encyklopedii. Popularna wówczas kilkunastotomowa historia Francji jego dzieła dała ludziom pretekst, do hucznego obchodzenia Nowego Roku. To właśnie ten zbieg wydarzeń stoi u zarania współczesnych obchodów Sylwestra oraz Nowego Roku. 

Z postępującą globalizacją odpalanie fajerwerków czy picie szampana stało się tradycją, której dochowuje się w wielu zakątkach świata. Nowy Rok obchodzony jest hucznie nawet w miejscach, gdzie lata mierzone jest według zupełnie innych kalendarzy, jak Chiny (według których kalendarza początek roku przypada między 22 stycznia a 9 lutego) czy krajach, w których dominującą religią jest islam (muzułmański Nowy Rok przypada na 6-7 lipca). 

Komentarze (15)

Dodaj swój komentarz

  • Nytszlo 2025-01-01 16:59:26 164.127.*.*
    Polsce urząd Prezydenta nie jest potrzebny. Sejm powinien zmienić konstytucję w tym zakresie. Podobno jeden z prominentnych polityków Platformy powiedział: Po co Polsce urząd Prezydenta skoro jest w Niemczech
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 8 8
  • Twoja Stara 2025-01-01 16:46:00 178.183.*.*
    A chwdp Piotrusiowi B
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 1 2
  • In G.O.D. We TRUST 2025-01-01 16:30:14 143.244.*.*
    Robole, bydło hodowlane wczoraj świętowali nowy rok hehe, podziwiam ich, że mają co świętować: pracę na kogoś, kredyt na dach nad głową, choroby, wiedzę dla plebsu, niskie iq, brak perspektyw…. Podziwiam ich, że swoją żenującą niską kasę wydają na huczne świętowanie szampanem rosyjskim i chińskimi pukawkami…. Takie to marne życie robola, bydła hodowlanego…. Żyje by pracować na kogoś… nawet nie wie że jest hodowane…. Patrzy tak na swój blok, wieżowiec i nawet nie przypomina to dla robola bydła chowu klatkowego…. Bydło jest tak inteligentne, że lata wybierać swoją władzę, swoich oprawców…. Idzie i głosuje jaka partia im teraz dowali wyższych podatków nowych, dołoży jakieś mandaty, da więcej kar… tak bydło żyjące w matrixie czeka na Wielki Reset czyli raz naturalny kosmiczny reset który lada chwila będzie 676 czyli wybuchy wulkanów super kalder gdzie będą lata bez lata i tak bydło bez słońca żyjąc będzie żarło samo się nawzajem…. Do tego reset finansowy i bydło się dowie prawdy o swoim losie że jest hodowane…. Tyle że z bydła zostanie niewiele a resztę zastąpi AI i Roboty…. Było ma za to wielkie ego świętuje swój marny los… w komentarzach bydło za to szczeka swój brak wiedzy…. Pisze coś o czym nie ma pojęcia… wypowie się…. Chodź nic z prawdy nie wie 🤣 Szczęśliwego Nowego Roku dla Ludzi, Zdrówka, Spełnienia Marzeń i wszystkiego dobrego! Bydło zaś na rzeź po co ma marnować zasoby nieodnawialne i zanieczyszczać sobą planetę! Wielki Reset musi wkroczyć w kolejną falę… oczyszczenie najważniejsze
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 15 2
  • Janusz Pisiewicz 2023-12-31 10:44:32 95.160.*.*
    W imieniu świata fauny, proponuję by każdy Janusz odpalił fajerwerka u siebie w domu. Dał nam przykład komendant, jak odpalać mamy. Dziękuję za uwagię. 😗
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 14 7
  • PAUL MARK 2023-12-31 10:17:20 77.254.*.*
    Wiemy doskonale co się kończy. Skończyły się uczciwe media publiczne TV Radia regionalne PAP wiele organizacji pożytku publicznego zaraz skończy się IPN i służby co nadzorował by banda rudego nie kradła jak w przeszłości środków na dzieci i seniorów. Skończy się rozwój Polski zostaną wstrzymane wszelkie inwestycje ,bo niemcy ba rozwój naszego kraju nie pozwolą. Powinnością a wręcz obowiązkiem każdego uczciwego i rozsądnego Polaka jest twardy opór wobec reżimu rudego bandyty na niemieckim żołdzie. Ruda wrona szybko skona , a Polski nie pokona.
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 12 29
  • ikenka 2023-12-31 09:18:04 88.156.*.*
    Nowy Rok nadchodzi. Niech radość przyniesie, smutki wynagrodzi. Niech Wam szczodrze obdaruje, zdrowia, szczęścia nie żałuje! I niech spełni krok po kroku, Was marzenia w Nowym Roku!
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 17 1

www.autoczescionline24.pl