Uroczystości o godz. 11 rozpocznie Msza Święta w kościele Św. Anny, po czym goście odsłonią pamiątkową tablicę przy zakładzie karnym. W dawnym kościele ewangelickim w Barczewie odbędzie się także wykład dr. Jerzego Czołgoszewskiego poświęcony historii zakładu. Otwarta zostanie również wystawa ,,Przestrzeń więzienia. 200 lat Zakładu Karnego w Barczewie”.
Za datę przeznaczenia budynków w Barczewie na więzienie przyjmuje się rok 1812, kiedy to ówczesne władze pruskie po sekularyzacji majątku zakonu w roku 1810 „umieściły tam dom karny”.
Przez lata rozbudowywane i modernizowane Królewskie Więzienie w Wartenburgu stało się z czasem największym tego typu obiektem w Prusach. W obrębie murów powstawały kolejno budynki gospodarcze: chlewnia, stolarnia, kuźnia, młyn, piekarnia i pralnia. Rozwój więzienia wiązał się z potrzebą zatrudniania coraz większej ilości osób do jego obsługi i to nie tylko dozorców więziennych jak ich wówczas nazywano, ale również rzemieślników i przedsiębiorców którzy prowadzili swoją działalność w oparciu o pracę skazanych. Dlatego na terenach należących do administracji więzienia położonych poza murami powstawały budynki mieszkalne przeznaczone dla pracowników więzienia Lata świetności i największych inwestycji przypadają na przełom XIX i XX w. kiedy to w mieście funkcjonowały dwa browary, wytwórnia wódek i likierów, wytwórnia octu oraz powiązane z więzieniem zakłady stolarskie i meblowe, a także wybudowana na terenie więzienia fabryka cygar.
W styczniu 1945 r. zakład opanowują wojska radzieckie. Wg. Relacji miejscowej ludności tuż przed wkroczeniem Rosjan w więzieniu przebywało ok. 5000 więźniów. Oficjalne przekazanie władzom polskim obiektów Centralnego Więzienia w Wartemborku nastąpiło 9 marca 1946r. Kompleks więzienny zajmował powierzchnię 60.62 ha, w tym podwórza i zabudowania zajmowały 5,59 ha, działki pracownicze –2.78ha,ogródki warzywne 0,51ha,łąki –9,21 ha, plantacje wikliny –0.90ha, cmentarz –0.76 ha, drogi i nieużytki – 6,74 ha, inne –33,84 ha. W skład kompleksu wchodziły również budynki mieszkalne i zabudowania gospodarcze przy ul Kościuszki i Granicznej – łącznie 42 nieruchomości. Budynki i obiekty więzienia były zniszczone i zdewastowane w 45%, szczególnie dachy, okna, oświetlenie i centralne ogrzewanie. Zdewastowane były również wszystkie urządzenia sanitarne w celach i szpitalu.
Pierwsze miesiące i lata to głównie odbudowa zniszczeń i przywracanie zdewastowanym obiektom dawnych funkcji. W pierwszej kolejności uruchomiono kotłownię, łaźnię, pralnię oraz prowadzono prace przy uruchomieniu kuchni dla więźniów. Oszklono budynek administracyjny oraz cele mieszkalne. Uruchomiono piekarnię, która już w końcu 1948r. wypiekała dziennie ok. 2000kg chleba dla 3,5 tys. więźniów.
W związku z obowiązkiem pracy jaki spoczywał na więźniach zaczęto rozbudowywać infrastrukturę produkcyjno - usługową w jednostce. W początkach 1953r. na terenie działało 28 różnych warsztatów(stolarski, ślusarski, blacharski, kowalski, elektromechaniczny, introligatorski, mechaniczny, krawiecki, szewski,) garaży, chłodni i magazynów na potrzeby zakładu. Ponadto dział pracy posiadał odrębne warsztaty, gdzie np. w warsztacie stolarskim zatrudniano na jedną zmianę 200 skazanych, w mechanicznym 70, a w bazie remontowej 50. W dniu 01 marca 1953r. powstał Dział Pracy Metalowo –Drzewny, na bazie którego w połowie 1953r. powstało Przedsiębiorstwo Obróbki Drewna nr1. Od 1959 r. w POD produkowane były krzesła tapicerowane. Na początku lat sześćdziesiątych powstało GP i nowe budynki produkcyjne, w których prowadzono produkcję do połowy lat 90. W lutym 1996r. Przedsiębiorstwo uległo likwidacji.
Zakład karny od wielu lat czeka na remont kapitalny wiążący się z przebudową niekorzystnego układu cel w budynku penitencjarnym.
Zakład jest jednostką typu zamkniętego przeznaczoną dla skazanych odbywających karę pozbawienia wolności po raz pierwszy. Wyodrębnione w niej zostały m.in. oddziały:
- aresztu śledczego dla tymczasowo aresztowanych do dyspozycji Sądów i Prokuratur w Olsztynie oraz przetransportowanych na polecenie tychże organów,
- terapeutyczny dla skazanych odbywających karę po raz pierwszy i dla recydywistów penitencjarnych odbywających karę w systemie terapeutycznym z uwagi na uzależnienie od alkoholu. (62 miejsca ),
- o podwyższonych standardach bezpieczeństwa dla osadzonych wymagających osadzenia w wyznaczonym oddziale lub celi zakładu karnego lub aresztu śledczego, zakwalifikowani zgodnie z art. 88 § 3 Kkw, - 23 miejsca.
W jednostce znajduje się szpital więzienny z oddziałem chorób wewnętrznych ( 30 miejsc) i oddziałem detoksykacyjnym ( 16 miejsc).
Zakład Karny w Barczewie został wytypowany, jako jeden z kilkunastu w kraju, do wprowadzenia pierwszego etapu reformy więziennictwa polegającej na wdrożeniu tzw. oddziałów penitencjarnych.
W związku z powyższym w dniu 25.05.2010 r. zmieniono strukturę organizacyjną jednostki poprzez wyodrębnienie trzech oddziałów .
Komentarze (0)
Dodaj swój komentarz