Dziś jest: 29.09.2025
Imieniny: Gabriela, Michała
Data dodania: 2025-09-28 16:22

Oliwia Jaroń

"Katana" przy Państwowej Szkole Muzycznej w Olsztynie rdzewieje. Czy rzeźba zostanie uratowana?

Rzeźba autorstwa Ryszarda Wachowskiego z lat 60. XX wieku została ogrodzona. Jest w złym stanie technicznym
Fot. Artur Szczepański / Olsztyn.com.pl

Słynna rzeźba przy Państwowej Szkole Muzycznej I i II st. im. Fryderyka Chopina została ogrodzona. Dzieło ucznia Xawerego Dunikowskiego jest w złym stanie technicznym. Czy dzieło autorstwa Ryszarda Wachowskiego uda się uratować?

reklama

„Katana” zabezpieczona. Trwa ocena stanu technicznego rzeźby

Rzeźba, która znajduje się przy olsztyńskiej PSM powstała w latach 60. XX wieku. Jest autorstwa rzeźbiarza, Ryszarda Wachowskiego. Instalacja wśród olsztynian jest nazywana "Kataną", ale jej oficjalna nazwa to "Stalowe organy". Tematyką nawiązuje do pobliskiej placówki edukacyjnej oraz Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej im. Feliksa Nowowiejskiego w Olsztynie i symbolizuje zapis nutowy.

Przedstawiciele PSM powiadomili miasto o kiepskim stanie dzieła, które ich zdaniem, mogłoby zagrażać bezpieczeństwu przechodniów.

- W trakcie oględzin stwierdziliśmy, że konstrukcja, na której została posadowiona rzeźba, jest skorodowana i prawdopodobnie należy ją wymienić w całości - poinformował olsztyńską "Gazetę Wyborczą" Patryk Pulikowski, rzecznik prasowy urzędu miasta.

Rzeźba została wykonana z stalowej blachy kwasoodpornej, natomiast jej podstawa – ze stali węglowej. Warunki atmosferyczne sprawiły, że doszło do korozji na styku obydwu materiałów. Jak mówił Pulikowski, "Katanę" zagrodzono profilaktycznie.

Obecnie jest przygotowywana dokumentacja, która stwierdzi stan instalacji. Ma to nastąpić do 14 listopada. Po zapoznaniu się z kosztorysem, zostaną ustalone kolejne kroki.

Sztuka w przestrzeni. Wachowski zmieniał wygląd miasta

"Stalowe Organy" to jedna z rzeźb z okresu kiedy Ryszard Wachowski tworzył instalacje przestrzenne na obszarze Olsztyna i okolic. Artysta pochodził z województwa lubelskiego, natomiast zamieszkał w stolicy Warmii i Mazur w 1955 roku. 

Jest także autorem "Ptaków" - fontanny, którą można podziwiać w Parku Podzamcze. Stworzył także słynną "Żabę", która była jednym z pierwszych elementów we wspomnianym parku. Pochodzi z 1957 roku. Ryszard Wachowski jest również autorem rzeźby pt. "Łyna" z tego samego roku, również na terenie Parku Podzamcze nad Łyną. Rzeźba miała urozmaicić wygląd parku miejskiego w latach 50 i 60. XX wieku.

Stworzył również instalację przed Halą Widowiskowo-Sportową "Urania", pt. "Rytm" – przedstawiającą gimnastyków – w 1978 roku, a także zaprezentował swoje prace w holu otwartego w 1978 roku olsztyńskiego dworca. W latach 1974-1978 był wiceprezesem Olsztyńskiego Okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków. Zmarł w Olsztynie w 1985 roku.

Artysta jest również autorem dzieł w miejscowościach w regionie – m.in. w Działdowie, Iławie czy Nowym Mieście Lubawskim.

Chociaż Wachowski mieszkał w Olsztynie od 1955 roku, uczestniczył także w tworzeniu Pomnika Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej autorstwa Xawerego Dunikowskiego, pod którego kierunkiem studiował na wydziale rzeźby w ramach Akademii Sztuk Plastycznych w Krakowie.

Olsztyniacy mają nadzieję, że rzeźbę da się uratować. Niektórzy uważają, że "Katana" powinna być wpisana do rejestru zabytków.

Państwowa Szkoła Muzyczna im. Fryderyka Chopina obchodzi w tym roku swoje 80-lecie. Powstała z inicjatywy Mirosława Dąbrowskiego, który organizował życie muzyczne w Olsztynie po II wojnie światowej. Uczył gry na fortepianie oraz teorii muzyki. Dąbrowski jest także założycielem olsztyńskiej filharmonii, która swoje 80. urodziny będzie obchodzić za rok.

Galeria

Komentarze (1)

Dodaj swój komentarz

  • Olosmolo 2025-09-28 16:40:44 37.31.*.*
    Piękna rzecz... trzeba ratować....
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 6 1