Dziś jest: 28.03.2024
Imieniny: Anieli, Jana, Sykstusa
Data dodania: 2019-05-15 14:19

Monika Smolik

Architekci napisali list otwarty do olsztynian w sprawie dworca

Ciąg dalszy historii Dworca Głównego w Olsztynie. Stowarzyszenie Architektów Polskich opublikowało list otwarty do olsztynian, w którym przekonują, że budynek jest unikatowy na skalę kraju.

reklama

Przypomnijmy, Wojewódzki Konserwator Zabytków odmówił wpisania obiektu na listę zabytków. Wnioskowały o to trzy stowarzyszenia: Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków, Forum Rozwoju Olsztyna oraz Stowarzyszenie Architektów Polskich. Od tamtej pory trwa batalia o nowy budynek dworca. Społecznicy domagają się uznania go zabytkiem, inni chcą wybudować nowy obiekt.

SARP wystosował list otwarty do olsztynian w tej sprawie. Jego pełną treść prezentujemy poniżej:

Szanowni Mieszkańcy Olsztyna!

„Kto nie szanuje i nie ceni swej przeszłości, nie jest godzien szacunku teraźniejszości ani prawa do przyszłości” Marszałek Józef Piłsudski.

Jaki powinien być dworzec Olsztyn Główny?

Na pewno nie taki, na którym jest szaro, brudno, ponuro i nawet neony zgasły… Na pewno nie taki, na którym podróżni zdają się być intruzami lub tylko uciążliwym dodatkiem tworzącym dodatkowy ruch w centrum handlowym.

My też nie chcemy takiego Dworca!!!!

W interesie nas - mieszkańców Olsztyna - jest modernizacja istniejącego już w tym miejscu centrum przesiadkowego - Centrum Obsługi Podróżnych korzystających z kilku rodzajów transportu publicznego: pociągów (różnych spółek PKP, kolei samorządowych, z czasem prywatnych przewoźników), autobusów dalekobieżnych, podmiejskich busów, tramwajów, miejskich autobusów, taksówek, miejskiego roweru oraz prywatnych samochodów i prywatnych rowerów, a także ruchu pieszego. Oczywistą potrzebą jest podniesienie standardu i estetyki tego miejsca. Dostosowanie go do potrzeb osób niepełnosprawnych, rodzin, osób starszych.

Ładny, wygodny i zadbany dworzec kolejowo-autobusowy będzie wizytówką naszego miasta. Na taki dworzec zasługujemy i taki, bez niszczenia istniejącego, możemy mieć.
Planowane w tym miejscu centrum handlowe powinno być tylko dodatkiem i działać niezależnie OBOK zintegrowanego dworca. Nie można dopuścić, aby kolejne centrum handlowe zdominowało funkcje tego budynku, zmuszając podróżnych przesiadających się z pociągu na autobus, do poszukiwania stacji, kas, informacji wtłoczonych między sklepami. Centrum przesiadkowe musi działać sprawnie, niezależnie od ewentualnego centrum handlowego, również po godzinach zamknięcia centrum i w dni, w tym niedziele, wolne od handlu.

Jak to osiągnąć?

Czy otrzymamy wygodny dworzec poprzez wpuszczenie buldożerów i „totalną demolkę”?
Jako architekci, środowisko mające na co dzień do czynienia z projektowaniem inwestycji, uważamy, że trzeba wykorzystać potencjał istniejącej modernistycznej bryły, potencjał obiektu bardzo dobrze kiedyś zaprojektowanego, o doskonałej funkcji, posiadającego bardzo wysokie wartości kulturowe, będącego w dobrym stanie technicznym. Obiektu bardzo, niestety, obecnie zaniedbanego.

W tej chwili nikt nam nie odpowie co Olsztynianie otrzymają w zamian za wyburzony dworzec. Nikt nie wie dokładnie co jest tutaj planowane.

Mami się nas mirażami nowego pięknego obiektu, posiadając niewielkie jak na taką inwestycję fundusze i nie przedstawiając jakiejkolwiek, nawet szkicowej, koncepcji budynku. Z kolei funkcja dworca autobusowego jest spychana do podziemi centrum handlowego na dalekich peryferiach inwestycji. Grozi nam utrata funkcji węzła zintegrowanego, obniżenie rangi i funkcjonalności dworca, zdominowanie go przez funkcję handlową.
Nie można mieszkańców Olsztyna narażać na takie „eksperymenty”. Nie leży to w interesie publicznym.

Dlaczego wystąpiliśmy z wnioskiem o wpisanie dworca Olsztyn Główny do rejestru zabytków?

Wpis do rejestru zabytków jest obecnie jedyną skuteczną formą ochrony obiektu. Wpisanie kompleksu dworcowego na „Listę obiektów stanowiących dziedzictwo kulturowe powojennego Olsztyna” prowadzoną przez SARP czy też wpisanie budynku dworca kolejowego Olsztyn Główny jako podlegającego „ochronie obiektów stanowiących dobro kultury współczesnej” w Zintegrowanym Programie Rozwoju Przestrzennego Śródmieścia Olsztyna przyjętym 24 czerwca 2015 roku przez Radę Miasta Olsztyna, niestety okazało się zbyt słabą jego ochroną. I to było przyczyną wspólnego z Forum Rozwoju Olsztyna i Stowarzyszeniem Konserwatorów Zabytków wystąpienia o wpis dworca do rejestru zabytków.

Dlaczego warto chronić Dworzec?

Podstawowa funkcja i charakter dworca nie zmieniła się do dzisiaj i budynek ma możliwość nadal bardzo dobrze funkcjonować po przeprowadzeniu kompleksowej modernizacji (wprowadzenie windy, schodów ruchomych, wygodnej poczekalni, zaplanowanej przestrzeni handlowo-usługowej, zadaszonej kładki na Zatorze będącej jednocześnie dojściem na perony itp.).

Dworzec Olsztyn Główny jest obiektem szczególnym w skali całego kraju – jest jedynym w całości zaprojektowanym i zrealizowanym kompleksem kolejowo–autobusowym i, jak na razie, poza Warszawą, jedynym tak dobrze zachowanym modernistycznym dworcem.

Budynek stanowi świadectwo historyczne okresu rozwoju Olsztyna z lat 60-tych i 70-tych XX wieku, kiedy to nastąpił nagły wzrost liczby mieszkańców (z 70 tys. do ok. 133 tys.), rozwój przemysłu, (powstały zakłady OZOS, OZGraf), rozwój kultury, sportu (Hala Urania) oraz powstanie dużych nowych osiedli mieszkaniowych. Zespół dworcowy został zaprojektowany jako część planów rozwoju miasta i od początku był jednym z głównych elementów rozwoju Olsztyna. Nie możemy stracić kolejnego, jednego już z ostatnich, wartościowych budynków powstałych w tamtym okresie, gdyż w przeciwnym przypadku pozostaną nam jedynie osiedla oklejonych styropianem bloków z wielkiej płyty.

Zespół dworcowy tworzy historyczny zespół budowlany, zaprojektowany od początku przez architekta Zygmunta Kłopockiego w konwencji modernizmu i stanowiący całość kompozycyjno-funkcjonalną.

Nie dziwi nas obawa przed wpisaniem Dworca Głównego do rejestru zabytków, jak również brak zrozumienia dla idei jego zachowania. Historia pokazuje, że nie zawsze umiemy docenić dorobek wcześniejszych pokoleń. Był na przykład czas, kiedy burzono niepowtarzalne budynki secesyjne... Mało kto wie, że swego czasu rozbiórce miał ulec symbol naszego miasta - Wysoka Brama (Brama Górna), jako budowla bezużyteczna. Tylko dzięki uporowi jednostek udało się ocalić wiele z wartościowych obiektów. Tym razem to my możemy przysłużyć się przyszłym pokoleniom. Na pewno zostanie to docenione w przyszłości, tak jak dziś cieszymy się z funkcjonujących: kamienicy Naujacka czy Tartaku Raphaelsonów. Właściwie dokonany wpis do rejestru zabytków nie przekreśla możliwości modernizacji i rewitalizacji obiektu.

Jak może wyglądać dworzec Olsztyn Główny i jego okolice?

Wielokrotnie publikowane były artykuły i przygotowane przez Forum Rozwoju Olsztyna wizualizacje pokazujące, jak mógłby wyglądać dworzec Olsztyn Główny, gdyby przeprowadzić jego gruntowny remont z modernizacją. Wizualizacje te można obejrzeć na stronie internetowej dworzec.fro.olsztyn.pl.

Olsztyn zasługuje na to by, wzorem Warszawy chroniącej to co już istnieje, otrzymał dworzec nowoczesny, godny rangi naszego miasta i odpowiadający aspiracjom jego mieszkańców.
Miasta, z którego wszyscy będziemy dumni!

maj 2019 r.
Zarząd Stowarzyszenia Architektów Polskich
Oddział w Olsztynie

Komentarze (40)

Dodaj swój komentarz

  • Ręce opadają 2019-05-17 08:09:59 213.73.*.*
    Wasze wizualizacje są tragiczne. Nikt oprócz Was nie chce dworca w takiej formie. Powołajcie lepiej inicjatywę aby odbudować dworzec taki jaki był przed wojną, albo taki jaki jest w Gdańsku GŁ. A dziś zajmijcie się PLASTIKOWYM OKNEM na wieży olsztyńskiego zamku. Bo patrząc na takie dbanie o historię nóż otwiera się w kieszeni na Wasze działania.
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 5 4
  • Real 2019-05-16 23:36:18 88.156.*.*
    Pewnie się narażę. Ale co tam. Powiem szczerze, byłem przeciwny rewitalizacji, byłem przeciwny zachowywaniu tego dworca. Zmieniłem zdanie......tak. Bo po pierwsze chciałbym aby nasz dworzec prezentował się tak fajnie i dokładnie jak na tej wizualizacji. Trzeba przyznać, że po prostu ładnie by wyglądał. A przecież prawdą jest, że obecny dworzec jest parszywie, od lat ZANIEDBYWANY. JEST TERAZ TAM BRUDNO, PONURO I ŚMIERDZĄCO. Ponieważ jestem budowlańcem, wiem, że takie zajechane budowle po przemyślanym remoncie są prawdziwymi cackami, bo to się daje zrobić. Po drugie zapaliła mnie się tzw czerwona lampka gdy się doczytałem o kolejnej planowanej galerii. Osobiście NIE chciałbym kolejnej galerii wyłącznie z dolepionym dworcem. Wiem także, że w tym wszystkim NIE chodzi o to czy lubię bądź Nie lubię FRO ale chodzi o budowlaną perełkę. I prawdą jest, że planowany jest tani obiekt znacznie mniejszy. Prawda jest, że NIE ma gwarancji, iż nowy dworzec spełni nasze, olsztyniaków oczekiwania. Prawda jest, że zrobiono na FRO pewnego rodzaju nagonkę, bo.....ci ludzie mają odwagę się przeciwstawić i potrafią bronić swojego zdania. Prawdą jest także to, że przynajmniej ja ze swojej strony przyjrzałem się temu raz jeszcze zastanawiając się czego chciałbym w tym mieście. Udowodnienia, że MAM rację, czy też chciałbym aby nasze miasto wyglądało po prostu ładnie, atrakcyjnie i nowocześnie. Przecież ta wizualizacja niejako udowadnia, że to może być całkiem fajny obiekt!!!!! A co jeśli "ONI" czyli FRO mieli rację? Nie chcę żałować, bo i po co!!!! Zachęcam innych także do przemyśleń. Pomijam tutaj niedojrzałe komentarze i uwagi, bo takich jest tu sporo.
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 7 3
  • Mechanik samochodowy 2019-05-16 16:02:35 88.156.*.*
    FROfan Ty to jesteś chyba lachociągiem FRO
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 7 2
  • Aniella 2019-05-16 10:44:28 213.73.*.*
    Można psioczyć że FRO się nie zna ale wiedzy i doświadczenia Stowarzyszeniu Architektów Polskich odmówić nie można. Skoro ludzie zawodowo zajmują się tym tematem to wiedzą co mówią. Wole wierzyć im niż znającym się na wszystkim: prezydentowi, prezesowi i innym "profesjonalistom we wszystkim".
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 8 6
  • Ryszard Ochódzki 2019-05-15 20:37:19 83.6.*.*
    Architekci to artyści, często niestety oderwani od rzeczywistości prowadzenia inwestycji, od budżetów, możliwości inwestora. Konsekwencją wizji artystycznej często są wyższe koszty realizacji budowli lub nawet brak opłacalności, czy funkcjonalności. Znalezienie złotego środka pomiędzy właściwymi cechami „estetycznymi” budowli, a możliwością i opłacalnością realizacji budynku w danej formie, zawsze wywołuje tarcia. Nie może być jednak tak, że blokuje się inwestycję na długie lata...
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 15 14
  • 100%olsztyniak 2019-05-15 19:09:17 81.156.*.*
    Niestety tym nieszczęsnym miastem od dawna rzadzi gmin z Nowego Miasta Lubawskiego i niestety będzie rządzić jeszcze prawie przez następne 5 lat .W miejscu obecnego dworca zostanie wybudowany kurnik z dykty i blachy klasyfikujac ten "dworzec" w Polsce jako dworzec kategori C na rowni z dworcami w Dzialdowie czy Ciechanowie
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 10 8
  • AntyFRO 2019-05-15 18:44:30 188.146.*.*
    FROO i ich utopia... Olsztyn zasługuje na nowy DWORZEC, blokujecie inwestycje , zapamiętamy Wam to!!!
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 20 10
  • anka222 2019-05-15 18:23:41 81.190.*.*
    Po co oglądać dworzec w Zielonej Górze w Elblągu,Malborku,Tczewie są pięknie wyremontowane,o Gdańsku to nie śmiem wspominać bo tam dworzec jest super nowoczesny,a u nas gadu-gadu przez następne 5 lat
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 10 3
  • Jo. 2019-05-15 15:49:58 88.156.*.*
    Zobaczcie dworzec kolejowy w Zielonej Górze po remoncie. Google Maps. Przed remontem był identyczny jak dworzec kolejowy w Olsztynie. Dokładnie ten sam projekt, lecz bez części autobusowej.
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 3 3
  • Olsztyniak1 2019-05-15 15:29:44 94.197.*.*
    To was proponuje wpisać do księgi zabytków jako najgłupsze i tepa organizacja przeszlości w Olsztynie. Nie wiem sam co jest większa głupotą wy sami czy was pomysł
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 9 8
  • lwx 2019-05-15 15:05:00 83.9.*.*
    Niestety obecna dyskusja to przysłowiowa woda po kisielu. Tu jeż nic i nikt nie pomoże. Powstał istny kociokwik na terenie wokół dworca a było tyle miejsca. "Komuchy" jak nie miały pieniędzy to wzorem innych miast nie budowało niczego co mogłoby w przyszłości stwarzać kłopoty. U nas zrobiono na odwrót. Powstał tor przeszkód którego już nikt nie wyprostuje. Zgodnie ze słowami "miałeś chamie złoty róg ostał ci się jeno sznur".
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 5 0
  • Misza 2019-05-15 14:52:10 213.73.*.*
    Mądrych to i warto poczytać.
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 8 9
  • rasta 2019-05-15 14:51:48 88.156.*.*
    FRO pokazało co dla nich znaczy dworzec w Olsztynie nie stawiając się na debacie!!!!!!!!!!!!!!!!!
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 17 8
  • maxio123 2019-05-15 14:50:25 46.170.*.*
    Szanowni Państwo z SARP, jakimże to legitymuje się moralnym i zawodowym autorytetem, że występujecie z takim listem do mieszkańców w Olsztyna. Pouczacie ich co jest piękne i wartościowe a co nie. Zapytam więc Was o Wasze dokonania i rzucę kilka przykładów waszych osiągnięć. Zacznę od ulicy Sikorskiego, wyrastającej na główną arterię Olsztyna - zgroza! Tu Wam nic nie przeszkadza? Cuda architektury w samym centrum Olsztyna - Inka, i budynek sąsiadujący z Ratuszem nazywany czarnym grobowcem. Nie przeszkadza? Budynek bodajże Wydziały Prawa i Administracji na UW-M tuż przy ulicy Warszawskiej - nie przeszkadza? Przykłady można mnożyć bez liku, szkoda na to czasu. Krócej będzie jak zapytam o Wasze szczególne dokonania w Olsztynie bo trudno je dostrzec. Miasto projektowane i budowane bez jakiegokolwiek pomysłu i założenia. Byle coś zaprojektować i zgarnąć kasę. Wiec proszę o trochę skromności i pokory a nie o pouczenia. Może warto abyście wsłuchali się w głosy mieszkańców i dopilnowani, żeby projekt nowego dworca był godny naszego miasta.
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 15 7
  • joli 2019-05-15 14:48:28 81.190.*.*
    zburzyc i wybudowac nowoczesny
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 11 7

www.autoczescionline24.pl